Głownym watkiem powiesci Henryka Sienkiewicza pt.”Krzyzacy” jest milosc Zbysza z Bogdanca do Danusi Jurandowny. Wszytsko zaczyna się w zajezdzie „Pod Lutym Turem” gdzie zatrzymal się Macko wraz ze swoim bratankiem i gdzie wkrotce zawitala Księżna Anna Danuta Mazowiecka wraz ze swoim dworem. Po W chwili gdy mlody rycerz ujrzal swoja ukochana był porywczym chlopcem, dzialajacym nie do konca rozsadnie, spontanicznie. Podrozowal ze stryjem i chcial brac udzial w wojnach i btwach. Danusia zas słuzyla ksieznej jako dworka, była urocza dziewczynka o pieknym delikatnym glosie, o czym Zbyszko przekonal się podczas jej wystepu w gospodzie. Wtedy to uratowal ja przed bolesnym upadkiem z ławy i oczarowany jej osoba, wyznal jej milosc i slubowal wiernosc oraz ze zdobedzie dla niej trzy pawie piora z krzyzackich helmow. Mlody rycerz traktowal swoje sluby bardzo powaznie dlatego na drodze do Krakowa, ujrzawszy orszak rycerzy, o malo co nie zaatakowal Lichtensteina jadacego z poselstwem do Krola Wladyslawa Jagielly. Za czyn ten oraz kategoryczna odmowe przeprosin kosztem wlasnego honoru zostal skazany na smierc. Tuz przed egzekucja jednak, gdy zebral się już tlum gapiow czekajacych na stracenie mlodzienca, pojawil się rycerz Powala wraz z Danusia, kotra slowami „Mój ci jest” ocalila Zbyszka, deklarujac tym samym, ze zostanie jego zona. Nastepnie jednak doszlo do spotkania Macka i Zbyszka z ojcem dziewczynki, Jurandem ze Spychowa, który nie wyrazil zgody na slub corki. Niedlugo potemw zyciu mlodego rycerza pojawila się Jagienka, do kotrej czul on ogromna sympatie, jednak pozostawal wierny milosci do Danusi. Po jakims czasie pojechal na Mazowsze by zobaczyc się z ukachana i trafil okurat na okres polowan. Podczas jednego z nich wykazal się ogromna odwaga ratujac ksiezna przed smiercia, sam jednak odniosl powazne rany. Pewny niechyblej smierci zostal niezwlocznie pasowany na rycerza przez okolicznego kaplana. Wkrotce nadeszla wiadomosc od Juranda ze Spychowa iż z powodu pogorszajcego się ciagle stanu jego wzroku chce ostatni raz zobaczyc swoja corke. Niepewny kolejnego spotkania z Danusia Zbyszko wyprosil u ksieznej zgode na sekretny slub z ukochana. Zaraz po tym dziewczynka wyjechala,a rycerz teskniac za nia nieustannie, dochodzil do zdrowia. Gdy odzyskal już do pelnie sil wyruszyl wraz z dworem ksieznej do Ciechanowa, gdzie mieli spedzic Boze Narodzenie i gdzie powinna pojawic się także jego zona. Jednak duze spoznienie oczekiwanych gosci wywolalo ogolne zaniepokojenie i na wiesc o podejrzanych ludzich z toborem znajdujacych się nieopodal grodu, Zbyszko ruszyl do wskazanego miejsca. Spotkal tam jednak jedynie wycienczonego Juranda, kotry oznajmij mu ze Danusia w ogole nie dotarla do Spychowa. Niezwykle przejety tym porwaniem mlody rycerz rozpoczal poszukiwania. Razem z posłami polskimi udał się do Malborka, aby błagać Wielkiego Mistrza o wsparcie. Zbyszko bral udzial w turniejach rycerskich w stolicy Zakonu i podczas jednego z pojedynkow pokonal Ulrich’a von Jungingen’a, kotry z wdziecznosci za darowane mu zycie postawil pomoc mu w poszukiwaniach zony. Zakonczylo się to jednak fiaskiem i dopiero po dolaczeniu do armii broniacej Żmudzi przed Zakonem, młodzieniec uzyskal informacje o miejscu pobytu ukochanej. Odnalazl ja schorowana i zabiedzona do tego stopnia, ze nie przezyla ona nawet do powrotu do Spychowa. Pochowano ja z naleznymi honorami i tak wlasnie owdowial Zbyszko z Bogdanca. Pozniej jeszcze dlugo o niej myslal i kochal ja nadal. Cala historia jest istotna dla opowiesci gdyz obserwujemy tu dynamike postaci Zbyszka, to jak się zmienial pod wplywem uczucia, ale tez jak znaczaco na jego postawe wplynela strata ukochanej.
