Chochoł – jest pierwszą z wezwanych przez Rachelę i Poetę postaci fantastycznych, zapocząkowuje on pojawianie się zjaw. Pełni funkcję klamrową gdyż jednocześnie otwiera niejako akcję utworu i kończy ją grając na skrzypach chocholi taniec. Początkowo stał wogrodzie w postaci róży owiniętej słomą zbóż. „Patrz pan róże na ogrodzie owitą w chochoł ze słomy”. Gdy przybywa do małej Isi, wyraża w niej przerażenie i obrzydzenie. Zapowiada przybycie kolejnych zjaw:
„Kto mnie wołał
czego chiał -
zebrałem się,
w com miał (..)
przyjdzie tu gości wiele”
Isia wyganie chochoła: „Aj,aj... a cóz to za śmieć?!/huś ha, na pole!/Wynocha paralusie!” Na końcu utworu chochoł pojawia sie ponownie, kroczy za Jaskiem, wydaje zdezorientowanemu młodzieńcowi rozkazy co ma zrobić z unieruchomionym, uśpionym tłumem. Zaczyna grać na skrzypcach chocholi taniec i śpiewa:
„Miałeś chamie, złoty róg,
miałeś chamie, czapkę z piór:
czapkę wicher niesie,
róg huka po lesie,
ostał ci się ino sznur,
ostał ci się ino sznur.”
Jest symbolem marazmu i usypiania narodu polskieg w obliczu ważnych wydarzeń historycznych.

Widmo - ukazuje się Marysi, jest to duch jej dawnego kochanka. Wprowadza do utworu wątek romantyczny. Mówi: „Miałem ci być poślubiony, moja ślubna ty”. Pewnego razu jednak wyjechał zostawiając Marysię i przepadł gdzieś w obcych miastach. Jak sam mówi o sobie: „gdzieś w ziemie wpadł, gdzie mnie toczy gad”. Gdy Widmo zaprasza dziewczynę do tańca i przytula się do niej – ta czując zimno wypływające z jego ust (trupi ciąg) wyrywa się z jego objęć.

Stańczyk – jest błaznem króleskim ostatnich trzech Jagiellonów. Odwiedza Dziennikarza, polemizuje z jego poglądami politycznymi – stronnictwem konserwatywnym skupionym wokół dziennika „Czas”. Wita bohatera słowami: „Salve, bracie!” Zarzuca Dziennikarzowi, że jego działania, idealizowanie faktów doprowadzają do usypiania narodu polskiego. Stańczyk stanowi jakby wewnętrzny głos sumienia Dziennikarza. Błazen wspomina mu o dzownie Zygmunta, mówi:
„Zaśpiewałeś kruczy ton;
tobież tylko dzwoni w głuszy
pogrzebowy jęków dzwon?
A słyszałżeś kiedy, z wieży
jak dźwięczy i śpiewa On?”
Stańczyk próbuje przekazać Dziennikarzowi by ten nie pisał jedynie o smutnych wydarzeniach narodowych, o wadach jakie pogrążyły Polskę w niewole, ale wspomniał też o wielkich dokonaniach polaków i by tym samym pokrzepiał ich wiarę w odzyskanie niepodległości. Na końcu swojej wizyty Stańczyk wręcza Dziennikarzowi „kadaceus polski” – laska będąca symbolem przewodnictwa politycznego i nakazuje mu „mąź nim wodę, mąć”.

Rycerz – jest to duch rycerzy Zawiszy Czarnego, który ukazuje się poecie. Przedstawia się jako uczestnik zwyciężonej przez polaków bitwy pod Grunwaldem. Nawołuje do Poety:
„Zbieraj się, skrzydlaty ptaku,
nędzarzu, na koń, na koń”
Wspomina bohaterów narodowych „Witołda, Zawisze, Jagiełło”. Odnosząc się do jego poezji, krytykuje jego pesymistyczną, dekadencką twórczość woła: „czas, bym wstał, czas, bym wstał”. Na końcu swojej wizyty dodaje: „Patrzaj w twarz, patrz mi w twarz, ślubuj duszę, duszę dasz”.

Hetman – jako potępiony duch Kseweryna Branieckiego przychodzi do Pana Młodego. Hetmana otacza korowód diabłów, które piją jego krew i skazuja go na męki. Branicki był przywódcą konfederacji targowickiej, który zaprzedał Polskę. Na słowo „Jezus!” wypowiedziane w przerażeniu przez Pana Młodego, diabły znikają. Hetman próbuje podziękować Panu Młodem za ten gest i chwilowe uwolnienie z objęć piekielnych. Chce mu ofiarować pieniądze, które zarobił na zdradzie, Pan Młody jednak rozpoznając zjawe karze mu odejść, woła „czarty” by wzieły go spowrotem skąd przyszedł.

Upiór – jest to Jakub Szela, przywódca rabacji galicyjskiej – krwawej rzezi dokonanej przez chłopów na szlachcie. Rozmawia on z Dziadem, utożsamia się z nim, stanowi nie jako uosobienie jego wewnętrznych przeżyć. Jak mówi przyszedł na wesele „żyć, hulać, pić”. Jest cały zbroczony krwią, prosi by podano mu kubeł z wodą, którą mógłby się obmyć. Upiór ma na czole krwawą plamę, która nie daje się zmyć. Dziad przerażony tym widzeniem karze upiorowi natychmiast odejśc woła „Precz, precz, ty trup!”

Wernyhora – jest to zjawa zmarłego, legenardnego Kozaka. Jest ukraincem, przedstawianym jako wielki, zacny gość. Ubrany jest w purpurowy szlachecki strój, ma siwą brodę i lirę u pasa. Przyjeżdża na siwym koniu. Wernyhora przybywa do Gospodarza – Włodzimierza Tetmajera – rozmawiać o Przymierzu. Jest zapowiedzią nadchodzących wydarzeń, zwiastunem powstania. Wernyhora przekazuje Godpodarzwoi rozkazy:
- „roześlesz wici przed świtem //za pomocą wici zwoływano pospolite ruszenie
powołasz gromadzkie stany”.
- „zgromadź lud przed kościołem”
-„niech wszyscy natężą słuch;
czy tętentu nie posłyszą
od Krakowskiego gościńca – ?”
Nakazuje swojemu powiernikowi być gotowym nim wstanie świt, ofiaruje mu „złoty róg”.
„Na jego rycerny głos
spotężni się Duch,
podejmie Los”.
Wprowadza do utworu niepokuj: „Jutro wielką tajemnicą”

autor: Michał Ziobro